گرده گل توسط گیاه نر یا اندام نر یک گیاه تولید می شود. و زنبور عسل با جمع آوری و تغییر ماهیت درآن، او را تبدیل یک ماده شگفت انگیز و سرشار از خاصیت می کند با سایت ارگانیک فردوس همراه باشید تا گرده گل را بهتر بشناسید.
البته نیمی از این گرده ها هم توسط زنبور عسل به گیاه ماده انتقال داده می شوند و سبب زاد و ولد گیاهان هستند. اما نباید بروز حساسیت های ناشی از گرده افشانی را به زنبور های عسل نسبت داد چون آن ها تنها گرده را از گیاه نر گرفته و به گیاه ماده انتقال می دهند.
دلیل اصلی حساسیت های تنفسی یا پوستی در فصل گرده افشانی وزیدن باد و به دنبال آن پخش شدن گرده ها در هواست.
خصوصیات فیزیکی گرده گل:
اندازه ذرات گرده بین ۵/۲ تا ۳۵۰ میکرون می باشد. نیمی از وزن گرده را دیواره آن تشکیل می دهد که از پلی ساکاریدهای مقاوم تشکیل شده که برای زنبور عسل و انسان غیر قابل هضم است.
اغلب گرده ها زرد رنگ هستند اما گاهی رنگ هایی مثل نارنجی، سفید، قرمز، سبز و سیاه هم در بین آن ها دیده می شود. که در بین گیاهان مختلف متفاوت است. مثلا رنگ گرده گل گیاهانی چون تمشک، آویشن و نارون، سفید است یا رنگ گرده گل بیدمشک زرد لیمویی و در گیاهی مثل خشخاش گرده به رنگ سیاه می باشد و ….
ترکیبات گرده گل:
ترکیبات گرده گل در هر گیاه به گونه ای متفاوت از دیگری ست. اما میزان مواد معدنی و پروتئین خام و کربوهیدرات موجود در تمام گرده ها از گوشت گوساله یا لوبیا بالاتر است.
کربوهیدرات های گرده که شامل ساکارز، فروکتوز، گلوکز، نشاسته و… می باشند، ۳۱٪ از وزن گرده را تشکیل می دهند. گرده زنبور عسل درمقایسه با گرده گیاهان قند بیشتری دارد زیرا زنبور مقداری قند به گرده گیاه می افزاید.
پروتئین گرده از نظر کیفی یک پروتئین بسیار کامل است و در ردیف پروتئین های غنی مثل پروتئین زرده تخم مرغ قرار می گیرد.
همچنین دانه گرده حاوی مقادیر بسیار زیادی از انواع ویتامین ها به خصوص ویتامین های محلول در آب است. انواع ویتامین های گروه ب و ویتامین ث در گرده گل ها بسیار فراوان هستند.
از نظر املاح معدنی هم گردهء گل شامل کلسیم، پتاسیم، فسفر، سدیم، کلر، منیزیم، گوگرد، آهن، منگنز، روی، مس و…. به حدی پر بار است که قادر است به تنهایی موجبات رشد لاور ها ( نوزادان زنبور) را فراهم کند.
البته میزان وجود املاح معدنی ذکر شده در گرده گل کاملا منوط به دارا بودن خاک گیاه از املاح معدنی ست. در منطقه ای که خاک دچار کمبود املاح معدنی باشد حتما این کمبود در گرده گل ها هم ظهور پیدا می کند.
جمع آوری گرده گل توسط زنبور عسل:
زنبور عسل بعد از شناسایی دقیق منابع گرده، روی پرچم گل موردنظر می نشیند و به کمک آرواره ها و پاهای جلو، دانه های گرده را به نوبت از بساک گل خارج می کند و آن ها در اندامی به نام سبد گرده جمع آوری می کند.
زنبورهای کارگر دو سبد گرده در دو طرف پاهای عقب خود دارند و با کمک آن ها گرده ها را تا رسیدن به کندو، حمل می کنند.
زنبورهای کارگر گرده آور بعد از ورود به کندو گرده ها را در حجره تخلیه می کنند و به سرعت از کندو خارج می شوند تا گرده های بیشتری جمع کنند و کندو پر شود.
اگر زنبوردار گرده گل را به صورت دستی از روی گل بردارد به سرعت فاسد می شود اما زنبور ها به نحوی آن را تخمیر و از آن نگه داری می کنند که تا یکسال فاسد نشود. زیرا غذای پروتئینه ی زنبور هاست و برایشان بسیار اهمیت دارد. بدون گرده زنبور قادر به تولید ژل رویال و تغذیه لارو ها نمی باشد.
شرایط نگه داری گرده گل:
بهتر است گرده گل تازه را به سرعت مصرف کنید یا در فریزر قرار دهید و اگر میخواهید گرده را برای مدت طولانی نگه داری کنید بهتر است حتما با عسل یا بره موم ترکیب شود.
توصیه اکید ما به شما برای خشک کردن گرده گل تازه از کندو درامده این است که در سایه خشک شوند زیرا ممکن است آفتاب سبب از بین رفتن ویتامین های بیشمار این ماده مغذی شود.
موارد مصرف گرده:
گرده گل به سبب دارا بودن املاح و ویتامین های غنی در سال های اخیر بسیار مورد توجه انسان قرار گرفته و در بین سبد غذایی یا مصارف دارویی آن ها جا خوش کرده. گرده به عنوان یک مکمل بسیار قوی به صورت کپسول یا قرص در بازار عرضه می شود.
امروز تجارت گرده می تواند یک منبع درامد ثانویه عالی برای زنبور داران باشد. همانطور که گرده به تنهایی می تواند وعده غذایی کامل برای زنبورهای کودک باشد قطعا برای انسان هم فواید زیادی دارد و بی شک این حجم از املاح و پروتئین نمی تواند بدون فایده باشد.
در تغذیه انسان، مصرف گرده به مقدار یک قاشق چای خوری به همراه عسل در چهار وعده از شبانه روز توصیه شده است.
گرده گل دارای تمامی عناصر پر کاربرد و کم کاربرد در بدن انسان می باشد. برخی از انسان ها علی رغم مصرف غذاهای مقوی همواره از کمبود برخی ویتامین ها رنج می برند.
باید گفت که مصرف گرده به صورت مکمل می تواند به صورت تمام و کمال این کمبود را رفع کند و باعث افزایش متابولیسم مواد غذایی در بدن انسان شود.
همچنین یک ماده درمانی مهم برای درمان بیماری ام اس و پروستات خوش خیم به شمار می رود.
مصرف گرده برای کسانی که حساسیت ندارند به خصوص در میان زنان باردار و شیرده یا ورزشکاران بسیار می تواند مفید باشد. زیرا مصرف آن به سبب ترکیبات بی نظیر و املاح و ویتامین ها و پروتئین ها، رژیم غذایی را تکمیل می کند و در ادامه هر گونه کمبودی هم به سرعت جبران خواهد شد.
تغییری که گرده گل در سیستم ایمنی بدن به وجود می آورد مانند زرهی پولادین بر بدن انسان در برابر انواع کمبودها و بیماری هاست.
