بره موم یا پروپلیس دارای ریشه یونانی است و در لغت یعنی دیواره دفاعی شهر زنبور ها. زنبور های عسل از این ماده برای کوچک کردن دریچه ی پرواز و گذرگاه عبوری زنبور ها، مسدود کردن منافذ باز اطراف کندو، ضد عفونی و صیقلی کردن سطح کندو و مومیایی کردن موجود خارجی نسبتا بزرگ استفاده می کنند.
زنبور های کارگری که بیشتر از سه هفته سن دارند، معمولا هنگام صبح، شیره ی سلولی گل ها، ساقه ها، جوانه ها و حتی پوست تنه درختان را جمع آوری می کنند و زنبور های جوانی که موم ساز هستند در درون کندو با ترکیب آن ها با موادی که از خود ترشح می کنند، منجر به تولید بره موم می شوند.
از درختان مهمی که زنبور عسل از تنه ی آن ها صمغ می مکد می توان به درخت سپیدار، شاه بلوط، اکالیپتوس، نارون، فندق و بید اشاره کرد.
با این مقاله از فروشگاه ارگانیک فردوس همراه باشید تا نا گفته های بره موم را بخوانید.
این ماده مورد علاقه ی اکثر زنبورداران نمی باشد و خیلی ها آن را به دلیل بی فایده بودن دور می اندازند.
دلایل توجه کم زنبورداران به بره موم:
در هوای گرم بسیار چسبناک می شود و زنبور دار هنگام بازدید کندو، بسیار اذیت می شود زیرا چسبندگی مزاحم انجام کارش می شود و مدام به دستش می چسبد.
چون در موم ترکیب می شود سبب کم شدن خلوص موم می شود.هنگام تولید و عرضهء عسل به بازار موجب هدر رفتن وقت زنبور داران برای پاکسازی کندو می شود.
اما با همه ی این تفاسیر وجودش در زمان کوچ و انتقال کندو ها در فصول سرد به سمت مناطق گرمسیری و مصارف دارویی و بهداشتی، بسیار موثر است و به هیچ وجه قابل چشم پوشی نیست.
خواص فیزیکی و ترکیبات بره موم:
بره موم ماده صمغی و چسبناک با بوی شدید اما مطبوع است. تقریبا بوی آن ترکیبی است از بوی صمغ، موم، عسل و وانیل. بره موم دارای رنگ قهوه ای متمایل به سبز است. ولی گاها به رنگ های زرد و قرمز هم دیده می شود.
بره موم ماده ای بسیار چسبنده است طوری که به آن چسب زنبور هم می گویند.
این ماده در دمای پایین سفت و سخت و در دمای بالا بسیار نرم و چسبنده می شود.
بره موم از رزین ها، صمغ ها، موم و اسید های چرب، روغن های ضروری، گرده گل، مواد معدنی و آلی تشکیل شده است.
صمغ ها محلول در آب هستند رزین ها ولی ساختمان سختی دارند که در اثر حرارت ذوب می شوند و در آب هم قابل حل نیستند. روغن های این ماده عطر خاصی دارند که همراه با رزین ها مخلوط می شوند و مخلوط روغن رزینی را تشکیل می دهند.
مواد معدنی و ویتامین های این ماده را کلسیم، آهن، مس، منگنز است و ترکیبات آلی بره موم را هم کیتینی و آنتوسیانیدها و فلاونوئیدها و ویتامین های ب۱ و ب۲ و ب۶ و ویتامین ث تشکیل می دهند.
شرایط نگه داری:
بره موم نسبتا پایدار است اما خب مدت زمان نگه داری اش هم مهم است.
خواص این ماده تا ۱۲ ماه کاهش نمی یابد اما باید حتما آن را در ظرف تمیز و بدون منافذ و تیره نگه داری کرد. ترجیحا در دمای زیر ۱۰ درجه و دور از نور مستقیم قرار داده شود.
کاربرد بره موم در سلامت دهان و دندان:
مهم ترین خاصیت این ماده شگفت انگیز اثر آنتی بیوتیکی و ضد قارچ و ضد ویروسی و ضد باکتری آن است. حتی در عفونت های شدید بعد از جراحی هم بسیار موثر واقع می شود.
حتما شنیده اید که باکتری ها بعد از مدتی در برابر برخی آنتی بیوتیک ها مقاوم می شوند اما این مسله برای بره موم صدق نمی کند و هرگز هیچ باکتری قادر به مقاوم شدن در برابر بره موم نمی شود.
این ماده اصولا ضد بو و پاک کننده و مرطوب کننده پوست است و به همین سبب در تولید لوازم آرایشی و بهداشتی به وفور استفاده می شود.
بره موم را می توان در فراورده های مختفی مثل قرص ها، پماد ها، کرم، خمیر دندان ها و فراورده های غذایی مثل نوشابه، شیرینی، شکلات و آدامس و… ترکیب کرد.
بقراط پزشک معروف یونانی از زمان یونان باستان از این ماده جادویی به عنوان یک التیام بخش برای زخم های داخلی و خارجی استفاده می کرد.
جراحی دهان و دندان:
استفاده از بره موم به علت خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی که دارد، می تواند عوارض جراحی دندان را به طور چشم گیری کاهش دهد. چون هم کلاژن سازی انجام می دهد و هم جلوی ورود هرگونه میکروب را به محل جراحی شده می گیرد.
از طرف دیگر استفاده از خمیر دندان های حاوی این ماده سبب استحکام دندان ها و همچین مبارزه آن ها با هرگونه پوسیدگی می شود .
خوب است بدانید که استفاده از عصاره ی آن هم در کاهش التهابات لثه ای و بافت پوششی دندان بسیار موثر تر از روش های درمانی مرسوم است.
این ماده میتواند به عنوان یک آبرسان وارد کانال های دندانی شود و و در کاهش سموم درونی موثر واقع گردد.
بره موم و سرطان دهان:
ویژگی حساسیت به امواج رادیویی در بره موم در مورد سلول های سرطانی سر و گردن انسان ارزیابی گردید و مشاهده شد که در یک سوم موارد بره موم، حساسیت به امواج رادیویی را افزایش داده و سبب کاهش رشد سلول های سرطانی گردیده است.
عصاره ی آبی الکلی آن اثر محافظتی بر علیه سلول های مولد سرطان دهان در موش نشان داده است و می تواند به عنوان یک ماده ی پیشگیری کننده از سرطان دهان باشد.
بره موم را می توانید به صورت خام ( منجمد یا پودر شده ) یا به صورت مایع ( عصاره ) مصرف کنید. عصاره بره موم علاوه بر مصرف خوراکی به صورت موضعی و تزریقی هم در موارد مختلف استفاده می شود.