تاثیراتی که عسل برروی بدن و پوست و زندگی انسان دارد برکسی پوشیده نیست. امروزه در صنایع مختلف دارویی و بهداشتی و خوراکی از عسل و مشتقات آن استفاده می شود، که پرداختن به هریک از این ها می شود مثنوی هفتاد من!
در مقالات بعدی حتما به شرح فواید عسل و مشتقات آن در صنعت دارو و بهداشت و سلامت بدن می پردازیم اما حالا با من همراه شوید تا باهم درمورد عسل و خواص آن بخوانیم
عسل چیست؟
عسل مایعی بسیار غلیظ و شیرین و طبیعی است که زنبور عسل آن را از شهدگل ها جمع آوری می کند و می پروراند.
شهدگل یا نکتار:
برای مثال هرگاه ما یک گل شبدر بچینیم و گل های دور آن و پرچمش را جدا کنیم وسپس قسمت انتهایی لوله را کمی بجویم، یک شیرینی خاصی را زیر زبانمان احساس خواهیم کرد. اغلب گیاهان در عمیق ترین قسمتشان چنین قندی را دارند که دانشمدان از این قند با نام نکتار یاد می کنند. نکتار در زبان یونانی به معنی آب حیاتی است که بوی خوشی دارد.
جالب است بدانیدغذایی که می خوریم و در معده می رود متعلق به خود ماست و هضم می شود اما آنچه که زنبور عسل در معده ذخیره می کند، تنها متعلق به خودش نیست.
معده ی زنبور عسل مثل یک سبد خرید اقلام خوراکی منزل است که به همه اعضای خانواده اختصاص پیدا می کند. محتویات معده ی زنبور عسل هم به تمام زنبور ها و حتی تمام جهان تعلق دارد.
بنابراین نبایدبگوییم زنبور، عسل جمع می کند یا عسل میخورد بلکه زنبور، شهدگل را می مکد و بعد، از آن عسل می سازد.
خواص عسل :
غلظت :
غلظت عسل به مقدار و نوع قندهای موجود در آن و البته میزان آب محتوای آن بستگی دارد. لازم به ذکر است که دما هم به شدت روی غلظت عسل تاثیر می گذارد.
بگذارید اینطور بگویم، هر چقدر که دمای هوا بیشتر باشد ما عسل رقیق تری خواهیم داشت و در مقابل در هوای سرد یا زمستانی به غلظت عسل افزوده می شود و ما عسل غلیظ تری داریم.
غلظت عسل با وزن آن ارتباط مستقیم دارد می توان گفت هرچقدر که عسل، غلیظ تر باشد وزنش هم بیشتر است .
چسبندگی :
چسبندگی عسل یعنی میزان مقاومت عسل در برابر جاری شدن. به بیان ساده تر، اگر عسل از چسبندگی بالایی برخوردار باشد به سختی از قاشق جاری می شود و باز هم میزان چسبندگی عسل به میزان آب و نوع ترکیباتش بستگی دارد .
نسبتا در اکثر عسل ها شاهد چسبندگی بالایی هستیم.
اما به طور کل، با افزایش مقدار آب و دما چسبندگی عسل کاهش می یابد. هم زدن برخی از عسل ها مثل عسل اکالیپتوس، موجب افزایش چسبندگی و هم زدن برخی عسل ها مثل عسل خلنگ سبب کاهش چسبندگی می شود.
جذب رطوبت عسل :
عسل خاصیت جذب رطوبت بالایی دارد که این خاصیت تابع رطوبت نسبی هوا و میزان آب موجود در عسل است. البته چنانچه رطوبت نسبی هوا پایین باشد عسل هم رطوبت از دست می دهد و اگر رطوبت هوا بالای ۶۰٪ باشد عسل هم رطوبت جذب می کند. به طور کلی عسل هم قادر به جذب رطوبت و هم قادر به از دست دادن آن است.
خواص گرمایی عسل :
توانایی جذب گرما یا گرمای مخصوص عسل به نوع ترکیب آن و به خصوص میزان آب و وضعیت بلوری شدن عسل بستگی دارد اما در کل عسل استعداد جذب گرمای زیادی را داراست.
رنگ عسل :
رنگ عسل ها به ترکیب شهدگل ها بستگی دارد و بین رنگ شفاف مثل آب تا رنگ سیاه، متغیر است. البته علاوه بر شهدگل ها، منطقه و شرایط نگه داری عسل هم در تعیین رنگش موثر هستند.
عسل های تیره معمولا از لحاظ اسید های آمینه و مواد معدنی غنی تر می باشند.
عسل سیاهدانه یکی از عسل های تیره و غنی است.
متبلور یا کریستاله شدن عسل چیست؟
عده ای تبلور یا عدم آن را دال بر اصل یا تقلبی بودن عسل می دانند اما باید دانست که متبلور شدن عسل ارتباط مستقیم به میزان آب و گلوکز آن دارد. به طوری که هرچقدر میزان گلوکز بیشتر و آب عسل کمتر باشد(مثل عسل گون) عمل تبلور با سرعت بیشتری اتفاق می افتد.
دما هم در تبلور بسیار تاثیر گذار است به طوری که در دمای بالای ۲۵ درجه و زیر ۵ درجه هرگز تبلوری رخ نمی دهد.
مطمئن ترین روش برای تاخیر در عمل تبلور، پاستوریزه کردن عسل می باشد. البته با حرارت به جا و مناسب هم می توان عسل متبلور شده را به مایع تبدیل کرد.
اما دقت کنید که اگر عسل قبلا متبلور شده بود و با حرارت دادن به مایع تبدیلش کردید و مجددا متبلور شد، هرگز نباید برای بار دوم حرارت داده شود زیرا کیفیت آن بسیار کاهش پیدا می کند.
در این مقاله دانستید که عسل چیست؟ و به اختصار با خواص آن هم آشنا شدید اما این ختم ماجرای عسل نیست با ما همراه باشید تا در مقالات بعدی شما را به ویژگیهای بی نظیر عسل آشنا کنیم. با سایت ارگانیک فردوس همراه باشید.
