زنبور عسل یکی از شگفت انگیزترین حیوانات است که در ادیان الهی همواره از آن به نیکی یاد شده و حتی در قرآن کریم سوره ای مختص این حشره دوست داشتنی به نام سوره نحل وجود دارد.
انسان که اشرف مخلوقات است، برای رفع گرسنگی و تهیه ی منابع غذایی، ملزم به استفاده از گیاهان یا ذبح حیوانات است. اما جالب است این نکته را از زندگی زنبور عسل بدانید که زنبور عسل تنها مخلوق خداست که برای رفع گرسنگی نه تنها به هیچ موجودی آسیب نمی رساند بلکه برای سایر موجودات بسیار مفید است.
می دانیم که زنبورعسل از شهد گل ها تغذیه می کند و همین عمل سبب لقاح و گرده افشانی گل ها و ازدیاد آن ها می شود. بیایید فکر کنیم اگر زنبور عسل وجود نداشت چه می شد؟
(با فروشگاه ارگانیک فردوس همراه باشید تا به شناخت زنبور عسل و انواع آن به شرح و تفصیل بپردازیم.)
گیاهان کمتری قادر به گرده افشانی بودند و منابع غذایی مورد نیاز انسان ها و حتی حیواناتی که علوفه و… مصرف می کنند بسیار کم میشد و به دنبال آن انسان ها و دیگر حیوانات با کمبود منابع غذایی مواجه می شدند و چه بسا بسیاری از آن ها هم از گرسنگی تلف می شدند.
زندگی زنبور عسل:
از دیگر ویژگی های شگفت انگیز در زندگی زنبورعسل، هوش و روحیه تلاشگر اوست. می پرسید مگر می شود؟ پاسخ من به شما یک بله ی محکم است.
زنبور عسل تنها حیوان اهلی جهان است که از بدو خلقتش بدون دخالت دست و فکر بشر، یک اجتماع تشکیل داده و تا به امروز هیچ میان بر پرورشی و انسانی قادر به دست بردن در این نظم نشد.
باید بدانید که زندگی زنبور عسل کاملا اجتماعی است. زنبور عسل هرگز به تنهایی یا در میان جمعیت اندک قادر به زندگی نیست. اگر در پایان روز وقتی که همه ی زنبور ها به کندو برمی گردند، یکی از کندو ها را باز کنیم با جمعیتی بالغ بر چهل هزار الی هفتاد هزار زنبور رو به رو خواهیم شد.
هنگامی که هوا آفتابی نباشد و دما هم زیر ۱۵ درجه باشد زنبور ها ناگزیرند که در کندو بمانند و همین اتفاق آن ها را به شدت گرسنه و البته ناراحت می کند چون زنبور عاشق تکاپو و تولید مداوم عسل است و یکجا نشینی برایش امری به شدت دشوار می باشد.
کافی است که آفتاب کمی نمایان شود، آن وقت خیل عظیم زنبور ها در هوا به پرواز در می آیند و روی گل ها می نشینند تا در کمترین زمان ممکن بیشترین بهره وری را داشته باشند.
نقش زنبورعسل در کشاورزی:
با این همه نباید از نقش بسزای نوع زندگی زنبور عسل در کشاورزی غافل شد.
چرا که در اکثر گیاهان گلدار گرده افشانی به وسیله باد، حشرات، انسان و… انجام می گیرد و گفتنی است که سهم زنبور عسل در این میان ۹۰ درصد است.
ممکن است سایر حشرات هم در گرده افشانی نقش داشته باشند اما به جهت ثابت گل بودن زنبور عسل، اهمیت آن نسبت به تمام حشرات گرده افشان بیشتر است.
طبق آزمایشها و بررسی های انجام شده، برای مثال یک باغ گیلاس بدون حضور زنبور عسل ۱۷۰ تن محصول می دهد اما با حضور زنبور عسل محصول نهایی بالغ بر ۵۲۰ تن می باشد و البته میوه آن هم درشت تر می شود.
علاوه بر تاثیر زنبور عسل در گرده افشانی، باید متذکر شوم که زنبورهای عسل در تولید محصولات دامی و و ثابت ماندن اِزُت درخاک هم نقش غیر مستقیم اما مهمی دارند.
انواع نژادزنبور عسل:
نژاد کارنیولاین یا زنبور عسل خاکستری : اصل این نژاد از زنبور عسل در نواحی جنوبی کوه های آلپ، اتریش و شمال جزیره بالکان است.
به ندرت کسی را نیش می زند و در مقابل میزان تولید عسل بالایی دارد و در تنظیم جمعیت کارگران با میزان شهد تولید شده بسیار مهارت دارند.
جالب است بدانید که این زنبورها در برابر برخی بیماری ها و انگل ها مقاوم هستند که همه این عوامل دلیلی شدند بر اینکه این نژاد از زنبورعسل، مورد علاقه ی زنبورداران واقع شود.
از نظر ویژگیهای ظاهری این نوع از زنبور قهوه ای و متمایل به خاکستری است و نسبت به زنبور های دیگر موهای کوتاه تری دارد.
نژاد ایتالیایی:
همانطور که از نامش پیداست محل زندگی این نژاد ایتالیاست و البته در آمریکا و آلمان هم یافت می شوند. زنبورعسل ایتالیایی دارای شکم باریک و خرطوم طویلی است. رنگ این زنبور عسل بین طلایی تا زرد است.
زنبور نژاد ایتالیایی بیشترین تولید عسل در میان تمام گونه های نژادی زنبور را داراست و نکته حائز اهمیّت این است که در اکثر آب و هوا ها سازگار و قادر به ادامه حیات است و در برابر بیماری ها نیز مقاوم است.
زنبور سیاه:
خرطوم کوتاهی دارد و موهای شکمی فراوان و رنگشان هم قهوه ای تیره مایل به سیاه است. زنبور های عسل سیاه نسبت به دیگر نژاد ها بسیارنیش می زنند. و این نشان از عصبی بودن این نوع نژاد از زنبورعسل دارد.
نژاد قفقازی:
این نژاد از زنبورعسل، از دره قفقاز مرکزی هستند.
رنگ بدنشان تیره تر از کارنیولاین است خرطوم نسبتا طویلی دارد و میل زیادی هم به تولید مثل دارد.
نژاد ایرانی زنبور عسل:
کاملا با آب و هوای ایران سازگار است و تا کنون اصلاح نژادی در آن صورت نگرفته. مصرف غذای کمتری نسبت به سایر نژادهای زنبورعسل در زمستان دارند و سرمای طاقت فرسا برایشان قابل تحمل است.
در مقالات بعدی سایت ارگانیک فردوس حتما با شرح و تفصیل بیشتری به مسائل مختلف پیرامون عسل و زنبورداری خواهیم پرداخت و قطعا حقایق ناگفته ی زیادی از زندگی زنبور ها تا تولید عسل، برای شنیدن وجود خواهد داشت.